Μανάβικα, κουρεία, μπιλιαρδάδικα: Μέσα στην άτυπη αγορά του προσφυγικού καταυλισμού της Ριτσώνας

Το Solomon μπήκε στη Ριτσώνα, την μεγαλύτερη σε χωρητικότητα δομή φιλοξενίας προσφύγων στην ενδοχώρα, και κατέγραψε τη ζωή στον καταυλισμό και την άτυπη αγορά που έχει αναπτυχθεί μέσα στα χρόνια, καλύπτοντας τις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες χιλιάδων ενοίκων από το 2016.

Μανάβικα, κουρεία, ψιλικατζίδικα, συνεργεία για την επιδιόρθωση και πώληση των ποδηλάτων, που προμηθεύονται τα περίπου 1.000 παιδιά της δομής, και διευκολύνουν τις κοντινές μετακινήσεις των μεγαλύτερων· αλλά και μπιλιαρδάδικα, καφέ, και νυχτερινό μπαρ είναι κάποια από τα μικρά αυτοσχέδια μαγαζιά της άτυπης αγοράς, που δημιουργεί την εσωτερική οικονομία του καμπ, με συνδέσεις τόσο στην τοπική αγορά της περιοχής όσο και την Αθήνα.

Όπως είπαν οι ίδιοι στο Solomon, το εισόδημα που εξασφαλίζουν οι ιδιοκτήτες και υπάλληλοι των μικρών καταστημάτων μπορεί να μην είναι πάντα ικανοποιητικό. Ωστόσο, η αγορά καταφέρνει να καλύψει μία άλλη, μερικές φορές περισσότερο επιτακτική, ανάγκη της ζωής στο καμπ: αυτή της ενασχόλησης με κάποια δραστηριότητα μέσα στη μέρα. Η αναμονή και η απραξία είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις, τις οποίες καλούνται να διαχειριστούν οι διαμένοντες για το διάστημα που περνούν στη δομή ― που συχνά μπορεί να ξεπερνά τον ένα χρόνο.

Η πανδημική κρίση, και τα συχνά δυσανάλογα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για την αντιμετώπισή της, επηρέασε σημαντικά την κοινότητα, που βίωνε ήδη την περιχαράκωση από την ευρύτερη κοινότητα, ούσα δέκα χιλιόμετρα μακριά από την κοντινότερη πόλη, την Χαλκίδα.

Από τις αρχές του φετινού καλοκαιριού, ένα τσιμεντένιο τείχος ύψους τριών μέτρων υψώνεται περιμετρικά της δομής. Η περίφραξη αποτελεί το πρώτο, και συμβολικότερο, στοιχείο από την επικείμενη εγκατάσταση ενός ολοκληρωμένου συστήματος επιτήρησης, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, και τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε λίγο καιρό, κάμερες ασφαλείας και θερμικές κάμερες, μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), μαγνητικές πύλες και μηχανήματα ακτίνων Χ πρόκειται να εγκατασταθούν σταδιακά σε όλες τις κρατικές δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα και στα ελληνικά νησιά.

Διαμένοντες στο καμπ και ανθρωπιστικές οργανώσεις εκφράζουν ανησυχία πως οι νέες συνθήκες θα εντείνουν την αποξένωση της κοινότητας της Ριτσώνας από την τοπική κοινωνία, και θα επηρεάσουν την ζωή εντός της δομής.