24 / 10 / 2023

Ιχθυοκαλλιέργειες στον Πόρο: Γιατί δεν τις θέλουν οι κάτοικοι

Το ¼ του νησιού του Σαρωνικού προβλέπεται να δεσμευτεί για λειτουργία μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας, που θα αυξήσουν τη δραστηριότητά τους κατά 670%. Δημοτική Αρχή και κάτοικοι —που διαφωνούν με το σχέδιο— φοβούνται ότι ο χαρακτήρας του νησιού θα αλλάξει για πάντα.

Credits

Ρεπορτάζ:

Φωτογραφίες:

Εικονογράφηση:

Tags:

Ο Γιάννης Καπασάκης κολυμπάει στις βόρειες παραλίες του Πόρου από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Θυμάται τη διαύγεια των νερών, τον πατέρα του να βουτάει με μάσκα στη θάλασσα για να πιάσει χταπόδια, βαρκάκια να κάνουν βόλτα στο βόρειο τμήμα του νησιού τη δεκαετία του΄80.

Οι παιδικές του αναμνήσεις από τα καλοκαίρια στο νησί ζωντανεύουν τώρα, σαράντα χρόνια μετά, μπροστά σε ένα κοινό 200 ατόμων που είναι συγκεντρωμένο σε υπαίθριο αμφιθέατρο του νησιού.

Ανάμεσα στο κοινό βρίσκονται ντόπιοι, μέλη της τοπικής Αρχής, ακτιβιστές και κομματικά στελέχη που έχουν προσκληθεί για να τοποθετηθούν γύρω από την αυξημένη ιχθυοκαλλιεργητική δραστηριότητα στο νησί — και την προοπτική της εκρηκτικής επέκτασης της.

Ρωτά τους κομματικούς εκπροσώπους, που μιλούν για τη συναισθηματική τους σύνδεση με τον Πόρο, αν έχουν επισκεφθεί το βόρειο τμήμα του νησιού, το οποίο εδώ και δεκαετίες είναι κατειλημμένο από μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας. Ο Γιάννης Καπασάκης είναι συγκινημένος και οργισμένος.

Φαίνεται πως δεν είναι ο μόνος. Έρευνα της Kapa Research («Tοπική κοινωνία και ιχθυοκαλλιέργειες: Οι περιπτώσεις του Πόρου και των Μεθάνων») για λογαριασμό του ιδρύματος Rauch, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2023, βρήκε ότι το κυρίαρχο αίσθημα των κατοίκων του Πόρου απέναντι στην επικείμενη επέκταση των δραστηριοτήτων στο νησί είναι θυμός και οργή.

Η έρευνα κατέγραψε ότι το 79% των κατοίκων σίγουρα διαφωνεί με τα σχέδια επέκτασης, ποσοστό που ανεβαίνει στο 87% συνυπολογίζοντας όσους απάντησαν ότι μάλλον διαφωνούν. 

Οι βασικοί λόγοι ανησυχίας είναι, σύμφωνα με την έρευνα, ότι η επέκταση των ιχθυοτροφίων θα επηρεάσει αρνητικά το περιβάλλον, τον τουρισμό και την ποιότητα του θαλασσινού νερού.

Ο Πόρος λέει όχι στις ιχθυοκαλλιέργειες

Ο Πόρος είναι ένα μικρό νησάκι του Σαρωνικού με πληθυσμό που δεν υπερβαίνει τις τέσσερις χιλιάδες. Το λιμάνι του βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού. Και ήδη από τις αρχές του περασμένου Ιουνίου, όταν το Solomon βρέθηκε στο νησί πριν ακόμη ξεκινήσει για τα καλά η τουριστική σεζόν, φιλοξενούσε μια ατελείωτη σειρά πολυτελών σκαφών. 

Η τοπική οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτές τις αφίξεις: το 2022, περίπου 18.000 σκάφη πέρασαν από το λιμάνι του. Λόγω της εγγύτητας του νησιού με την Αθήνα, ο Πόρος αποτελεί συνήθως την πρώτη στάση των σκαφών πριν συνεχίσουν για Κυκλάδες.

Ο απερχόμενος δήμαρχος Πόρου, Γιάννης Δημητριάδης, χαρακτήρισε στο Solomon τον Πόρο ως ένα «κέντρο άφιξης yachting». Ο ίδιος θεωρεί πως, αναβαθμίζοντας τις υποδομές του λιμανιού, το νησί θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερα σκάφη και για περισσότερες ημέρες.

«Χωρίς την ΠΟΑΥ, έχουμε πολύ μεγάλη τουριστική κίνηση ειδικά το καλοκαίρι. Το νησί είναι στον αυτόματο πιλότο», σχολίασε ο κ. Δημητριάδης.

Πράγματι, περιμετρικά του λιμανιού ανθεί μια οικονομία εμφανώς προσανατολισμένη γύρω από τον τουρισμό: εστιατόρια που διαφημίζουν στα αγγλικά τη μεσογειακή κουζίνα και καταστήματα με τουριστικά είδη.

Το 2022, περίπου 18.000 σκάφη πέρασαν από το λιμάνι του Πόρου.
Έρευνα κατέγραψε ότι το 79% των κατοίκων του Πόρου σίγουρα διαφωνεί με τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών.

Αλλά μια βόλτα στο λιμάνι αρκεί, ώστε ακόμη και μη ελληνόφωνοι επισκέπτες να καταλάβουν ότι στο νησί επικρατεί αναβρασμός. 

Μεγάλα πανό με μηνύματα «Όχι ιχθυοτροφεία, όχι ΠΟΑΥ στον Πόρο» και «Όχι στη δημιουργία ιχθυο-βιομηχανικής ζώνης» καλύπτουν το νεοκλασικό κτίριο Συγγρού στον παραλιακό δρόμο, ενώ σε διάφορα σημεία του λιμανιού πινακίδες ενημερώνουν στα αγγλικά για την επικείμενη επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στο νησί.

Ο Πόρος πεδίο δοκιμής για τη χώρα

Τα πρώτα ιχθυοτροφεία στον Πόρο ξεκίνησαν να λειτουργούν τη δεκαετία του ‘90. Μέχρι και το 2011, όταν θεσπίστηκε το Ειδικό Χωροταξικό για τις Υδατοκαλλιέργειες (ΦΕΚ 2505/Β/4-11-2011), οι μονάδες αυτές αδειοδοτούνταν με καθεστώς που στη συνέχεια κηρύχθηκε παράνομο από το ΣτΕ.

Αλλά πέρα από τη διαχείριση των ήδη υφιστάμενων μονάδων υδατοκαλλιέργειας σε όλη τη χώρα, το ΦΕΚ του 2011 έθεσε το πλαίσιο και για την περαιτέρω ανάπτυξη της δραστηριότητας, εισάγοντας το καθεστώς των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (εφεξής ΠΟΑΥ).

Με το νέο χωροταξικό, ορίζονται συνολικά 25 περιοχές ανά την Ελλάδα στις οποίες ιδρύονται ΠΟΑΥ και η συνολική εθνική παραγωγικότητα εκτινάσσεται. 

Σημαντικά τμήματα της ελληνικής ακτογραμμής μετατρέπονται σε ζώνες αποκλειστικής εκμετάλλευσης από εταιρείες υδατοκαλλιέργειας, αποκλείοντας άλλες δραστηριότητες όπως ο τουρισμός ή η κτηνοτροφία.

Πρόκειται για ένα σχέδιο βίαιης ιδιωτικοποίησης, όπου σημαντικά τμήματα της θάλασσας και του αιγιαλού θα μισθώνονται σε εταιρείες για την εγκατάσταση, μεταξύ άλλων, μονάδων παραγωγής, αποθηκών και συσκευαστηρίων.

Και παρότι το υπουργείο Ανάπτυξης διακήρυξε στο Πολυετές Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Ανάπτυξη των Υδατοκαλλιεργειών (2021-2030) ότι η υδατοκαλλιέργεια αποτελεί «έναν από τους βασικούς πυλώνες της Στρατηγικής για τη Γαλάζια Ανάπτυξη», ερευνητές, ακτιβιστές και μέλη της τοπικής κοινότητας κάνουν λόγο για μια βιομηχανία που αναπτύσσεται με καταστροφικές για το περιβάλλον και τον άνθρωπο συνέπειες.

Ο Πόρος αποτελεί πεδίο δοκιμής για τις ιχθυοκαλλιέργειες στην Ελλάδα. Αφενός γιατί, εφόσον εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα που θα ιδρύσει την ΠΟΑΥ στην περιοχή, οι ιχθυοκαλλιέργειες θα καταλάβουν το ¼ του νησιού και συγκεκριμένα το πιο παρθένο τμήμα του. Αφετέρου γιατί η τοπική αρχή και οι κάτοικοι έχουν επιδείξει μία από τις πιο σθεναρές και μακροχρόνιες αντιστάσεις απέναντι στα σχέδια επέκτασης της δραστηριότητας στο νησί.

Τι σημαίνει η ΠΟΑΥ για τον Πόρο

Σήμερα στο νησί λειτουργούν τέσσερις ιχθυοκαλλιέργειες που παράγουν τσιπούρα και λαβράκι. Όλες οι μονάδες ανήκουν πλέον στην πολυεθνική Avramar, την εταιρεία που δημιουργήθηκε μέσα από την οικονομική κατάρρευση κι εν συνεχεία συγχώνευση των πάλαι ποτέ ισχυρών του κλάδου, δηλαδή των Andromeda Group, Νηρέας, Σελόντα, και Περσέας.

Η Avramar «συνδυάζει τα καλύτερα του ελληνικού ψαριού»​​, αλλά δεν είναι ελληνικών συμφερόντων. Ανήκει από κοινού στην επενδυτική AMERRA Capital Management, LLC, που εδρεύει στις ΗΠΑ, και το πανίσχυρο ταμείο Επενδύσεων του Άμπου Ντάμπι Mubadala, και ελέγχει σήμερα περίπου 70% της ελληνικής παραγωγής.

[Το Solomon θα δημοσιεύσει λεπτομερές ρεπορτάζ για την Avramar. Για να μη χάνετε τις έρευνές μας, μπορείτε να κάνετε εγγραφή στο newsletter μας ή να μας ακολουθήσετε σε Facebook, Instagram, Twitter]

Εφόσον εγκριθεί η ΠΟΑΥ στο νησί, οι υφιστάμενες μονάδες θα επεκταθούν, ενώ προβλέπεται και η εγκατάσταση νέων. Συγκεκριμένα, η έκταση που έχει παραχωρηθεί μέχρι και σήμερα για ιχθυοκαλλιεργητική δραστηριότητα θα 28πλασιαστεί  και η παραγωγή εκτιμάται ότι θα αυξηθεί περίπου κατά 670%, με ετήσια παραγωγή 8.831 τόνους από 1.147 σήμερα.

Για να διασφαλιστεί η αυξημένη παραγωγή που ορίζει η θέσπιση της ΠΟΑΥ, προβλέπεται η δέσμευση συνολικά του ¼ του νησιού, και συγκεκριμένα του βόρειου τμήματος, που σήμερα καλύπτεται από ένα πλούσιο πευκόδασος.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας που ιδρύουν ΠΟΑΥ αναγνωρίζεται αποκλειστική χρήση της σχετικής έκτασης. Οι εταιρείες ιδρύουν επίσης έναν φορέα διαχείρισης της ΠΟΑΥ — στην περίπτωση της ΠΟΑΥ Πόρου, αυτός ο ρόλος αντιστοιχεί στην Avramar.

Αλλά οι κάτοικοι που συνάντησε το Solomon στον Πόρο εκτιμούν πως οι επιπτώσεις  από την ίδρυση της ΠΟΑΥ δεν θα περιοριστούν στο βόρειο κομμάτι. Θεωρούν πως, με την ΠΟΑΥ, ο Πόρος θα μετατραπεί σε βιομηχανική ζώνη και το νησί θα απωλέσει τον χαρακτήρα του. 

Αντιλαμβάνονται τις ιχθυοκαλλιέργειες ως έναν κλάδο ανταγωνιστικό προς τον τουρισμό, από τον οποίο σήμερα εξαρτάται το εισόδημα των περισσότερων κατοίκων. Υπολογίζεται ότι το 80% των κατοίκων του Πόρου απασχολείται στον τομέα των υπηρεσιών. 

Δεν είναι τυχαίο ότι, στην έρευνα της Kapa Research, από το σύνολο του πληθυσμού που δραστηριοποιείται στον τουρισμό, το 82% απάντησε ότι διαφωνεί απόλυτα με τα σχέδια επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών.

Οι ενστάσεις απέναντι στην ΠΟΑΥ δεν εξαντλούνται στη φυσιογνωμία και την οικονομία του νησιού. Εάν τα σχέδια προχωρήσουν, υποστηρίζει ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου Πόρου, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των ιχθυοκαλλιεργειών θα αντιστοιχεί σε μια πόλη 33.500 κατοίκων: εκτιμάται ότι οι μονάδες θα παράγουν κάθε μέρα συνολικά περίπου 15 τόνους οργανικών αποβλήτων, με άμεση υποβάθμιση της ποιότητας των νερών.

Στα υγρά απόβλητα μπορεί, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνονται και χημικές/φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται συχνά σε ιχθυοκαλλιεργητικές μονάδες. Όπως η φορμόλη, μία τοξική και καρκινογόνος ουσία, που εργαζόμενοι σε ιχθυοκαλλιέργειες είπαν στο Solomon ότι χρησιμοποιείται για να αποφευχθεί η μετάδοση ασθενειών μέσα στα κλουβιά, ειδικά σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υπερσυγκέντρωση πληθυσμού.

Το 2011, έλεγχος των Ειδικών Επιθεωρητών Περιβάλλοντος έδειξε ότι 77 τόνοι φορμόλης είχαν χρησιμοποιηθεί μέσα σε διάστημα 2,5 χρόνων στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας του Πόρου. Η εταιρεία «ΔΙΑΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΒΕΕ» είχε δηλώσει τότε ότι χρησιμοποιούσε φορμόλη αποκλειστικά για τη συντήρηση των νεκρών ψαριών και για τον ψεκασμό τον διχτυών, ωστόσο μεγάλες ποσότητες φορμόλης βρέθηκαν σε ατμόσφαιρα, θάλασσα και έδαφος. 

Ακολούθησε ποινική δίωξη σε βάρος της εταιρείας από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά.

Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Όταν ψηφίστηκε το ειδικό χωροταξικό για τις υδατοκαλλιέργειες, το 2011, περισσότεροι από 100 φορείς προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ανάμεσα στους προσφεύγοντες ήταν δήμοι, σύλλογοι, αλλά και ορισμένοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. 

Το ΣτΕ έκρινε την απόφαση νόμιμη με εισηγήτρια την εν ενεργεία Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Και στον Πόρο θυμούνται πως, ως κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ τελικά ψήφισε την παράταση του χωροταξικού δίνοντας τη δυνατότητα σε εταιρείες του κλάδου να αιτηθούν την ίδρυση κι άλλων ΠΟΑΥ. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν απάντησε σε ερωτήματα του Solomon σχετικά με τις θέσεις του Κόμματος ως προς την ίδρυση της ΠΟΑΥ Πόρου και τις συνθήκες ανάπτυξης του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών.

Το 2015, γίνεται η πρώτη πρόταση για ΠΟΑΥ στον Πόρο. Την ίδια χρονιά συντάσσεται Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και τεχνική έκθεση. Η τελευταία καταλήγει στο ότι η ΠΟΑΥ θα τονώσει την τοπική οικονομία συγκρατώντας τον τοπικό πληθυσμό, ειδικά τον νεαρό, καθώς και ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αφορούν μόνο τις οριοθετημένες περιοχές.

Την έκθεση ανέλαβε να υλοποιήσει η Ambio. Σε κοινή επιστολή των δημάρχων Πόρου-Ξηρόμερου τον Οκτώβριο του 2020, η εταιρεία φωτογραφίζεται ως μακροχρόνιος συνεργάτης των ιχθυοκαλλιεργητικών εταιρειών. Στην ιστοσελίδα της, στα τέλη Οκτωβρίου 2023, η Ambio παρουσιάζει ως πελάτες της 50 εταιρείες του κλάδου.

Σε συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Επιτροπής Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) τον Δεκέμβριο του 2020, ο Γιάννης Δημητριάδης βάλει εναντίον του τότε υφυπουργού Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Δημήτρη Οικονόμου, αναφέροντας ότι ο κ. Οικονόμου είχε υπάρξει μελετητής της ΠΟΑΥ του Πόρου για λογαριασμό της Αmbio — μελέτη που έπειτα καλούνταν να εγκρίνει ως υφυπουργός.

Στο πλαίσιο της διαβούλευσης γύρω από τη ΣΜΠΕ για την ΠΟΑΥ, η απερχόμενη δημοτική Αρχή Πόρου συνέταξε ψήφισμα στο οποίο γνωμοδοτούσε αρνητικά, επιχειρώντας να αντικρούσει τα επιχειρήματα υπέρ της ΠΟΑΥ που παρουσιάζονται στη μελέτη. 

Στο έγγραφο, υποστηρίζει ότι στον Πόρο υπάρχουν υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας. Πράγματι, δραστηριότητες όπως η υδατοκαλλιέργεια έχουν συνδεθεί με την καταστροφή της Ποσειδωνίας. 

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2007 αναφέρεται πως «η εκθετική αύξηση της υδατοκαλλιεργητικής παραγωγής στη Μεσόγειο θάλασσα τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει προκαλέσει διάφορα περιβαλλοντικά προβλήματα, τα οποία είναι λιγότερα εμφανή στο νερό και περισσότερο στο ίζημα που βρίσκεται κοντά στα κλουβιά, όπως είναι η οργανική ύλη, η συσσώρευση αζώτου και φωσφόρου […] και η υποβάθμιση της θαλάσσιας χλωρίδας».

Με το νέο χωροταξικό, ορίζονται συνολικά 25 περιοχές ανά την Ελλάδα στις οποίες ιδρύονται ΠΟΑΥ και η συνολική εθνική παραγωγικότητα εκτινάσσεται.

Μόλις ένας εργαζόμενος από τον Πόρο

Η ίδια η δυνατότητα της ΠΟΑΥ να κρατήσει τον νέο πληθυσμό στο νησί αμφισβητείται. Πηγές είπαν στο Solomon ότι μόλις ένας στο σύνολο των εργαζομένων στις ιχθυοκαλλιέργειες του Πόρου κατάγεται από το νησί.

Η δε ψήφιση μνημονίου συνεργασίας για απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών ανάμεσα στα υπουργεία Αγροτικής Ανάπττυξης και Τροφίμων, και Μετανάστευσης και Ασύλου με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), υποδηλώνει μειωμένο ενδιαφέρον για την εργασία στον κλάδο.

Το 2020, και αφού το υπουργείο Περιβάλλοντος θέτει προς δημόσια διαβούλευση τη ΣΜΠΕ για την ΠΟΑΥ Πόρου, ο Γιάννης Δημητριάδης αποστέλλει υπόμνημα στον τότε υπουργό, Κώστα Χατζηδάκη, σταχυολογώντας τους λόγους για τους οποίους ο Πόρος είναι ακατάλληλος για να μετατραπεί σε ιχθυο-βιομηχανική ζώνη.

Μιλώντας στο Solomon, ο απερχόμενος δήμαρχος υποστηρίζει ότι η αρμόδια υπηρεσία ισχυρίστηκε πως δεν έλαβε ποτέ το υπόμνημα, παρότι ο ίδιος έλαβε αριθμό πρωτοκόλλου κατά την αποστολή του. 

Το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν απάντησε στα ερωτήματα του Solomon σχετικά με την ΠΟΑΥ Πόρου. Σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα του Απριλίου 2023, εκκρεμεί η έγκριση από δύο υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος (ΚΕΣΥΧΩΘΑ & ΚΕΣΥΠΟΘΑ) για να πάρει το πράσινο φως η ίδρυση της ΠΟΑΥ.

Η μελέτη της Poseidon

Τον Ιούνιο του 2023, η εταιρεία Poseidon Resource Management με έδρα το Δουβλίνο και αντικείμενο την παροχή συμβουλευτικής γύρω από τη βιώσιμη αλιεία και υδατοκαλλιέργεια εξέτασε, με ανάθεση του ιδρύματος Rauch και της οργάνωσης Καθετή, τη ΣΜΠΕ της Ambio που πρόκρινε την ίδρυση ΠΟΑΥ στον Πόρο. 

Στη μελέτη, που είδε το Solomon, οι ερευνητές της Poseidon εντόπισαν σοβαρές αδυναμίες στην αρχική μελέτη: «Ανεξάρτητοι σύμβουλοι της Poseidon Aquatic Resource Management Ltd κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η έκθεση [σ.σ. της Ambio]  δεν καλύπτει πλήρως όσα θα περίμενε κανείς να καλυφθούν σε μία μελέτη περιβαλλοντικού (και κοινωνικού) αντικτύπου σε τοπικό επίπεδο».

Συγκεκριμένα, η έκθεση της Poseidon εντόπισε πως η μελέτη της Ambio υποβαθμίζει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ΠΟΑΥ, και συγκεκριμένα τον τρόπο με τον οποίο θα επηρεαστεί αρνητικά η ποιότητα του θαλασσινού νερού από τα απόβλητα των μονάδων. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η έκθεση ακόμα αποτυγχάνει να ποσοτικοποιήσει τον αριθμό και το μέγεθος των εγκαταστάσεων στο χερσαίο τμήμα και άρα τις απαιτούμενες υποδομές για την επέκταση, όπως είναι οι ανάγκες σε ρεύμα και νερό.

«Είναι αδύνατο να εξαχθεί κάποιο εμπεριστατωμένο συμπέρασμα για το πώς θα επηρεαστεί το τοπίο, εάν δεν ποσοτικοποιηθούν αυτές οι εγκαταστάσεις και τοποθεσίες», γράφει η έκθεση της Poseidon.

Τέλος, η έκθεση αναφέρει ότι η μελέτη της Ambio δεν λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις στον τουρισμό και αποφεύγει να περιγράψει μέτρα για την μείωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων στην περιοχή.

Τι απαντά η ΠΟΑΥ Πόρου

Το Solomon απηύθυνε στην Ambio ερωτήματα που προκύπτουν από την έκθεση της Poseidon. Η Ambio μας ενημέρωσε πως στα ερωτήματά μας θα απαντήσει ο φορέας διαχείρισης της ΠΟΑΥ Πόρου (πρακτικά η εταιρεία Avramar). 

Αναφορικά με την εγκυρότητα της μελέτης, η ΠΟΑΥ Πόρου απάντησε πως πρόκειται για ένα «ολοκληρωμένο και τεχνικό κείμενο» που βασίζεται σε μοντέλα προβλέψεων συμβατά με το μεσογειακό περιβάλλον και επιτόπιες μετρήσεις του ΕΛΚΕΘΕ.

Τόνισε, επίσης, ότι η «η μελέτη κάνει εκτίμηση των επιπτώσεων και αποτυπώνει αυτές συνεκτιμώντας τα όρια και τους περιορισμούς που τίθενται από την Εθνική και Ενωσιακή νομοθεσία» και, επομένως, ότι «υπάρχει ποσοτικοποίηση και αξιολόγηση όλων των επιπτώσεων».

«Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει κανένα κενό στη σχετική μελέτη αναφορικά με τις επιπτώσεις του συνόλου της δραστηριότητας των ιχθυοκαλλιεργειών στη συγκεκριμένη περιοχή», καταλήγει η ΠΟΑΥ Πόρου.

Ο φορέας υποστήριξε, ακόμα, ότι δεν προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων ως προς τις αρμοδιότητες του Δημήτρη Οικονόμου, καθώς η συνεργασία του με την μελετήτρια εταιρεία Ambio ήταν τέσσερα χρόνια πριν ξεκινήσει η θητεία του ως υφυπουργός.

Μία ακόμη ανάλυση από τους ανεξάρτητους συμβούλους της HR&A Advisors, Inc, για λογαριασμό του ιδρύματος Rauch και της ΜΚΟ Καθετή, συγκρίνει τον αντίκτυπο της ιχθυοκαλλιέργειας σε σχέση με αυτόν του τουρισμού, και «καθιστά σαφές ότι οι δύο βιομηχανίες είναι ασύμβατες και ότι η μελλοντική ανάπτυξη του νησιού βρίσκεται στον τουρισμό».

«Ακόμα και ο τρέχων τουρισμός», αναφέρεται, «έχει τριπλάσιο οικονομικό αντίκτυπο και προσφέρει πενταπλάσιο εισόδημα από εργασία και πενταπλάσιο αριθμό θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης από τις μέγιστες σχεδιαζόμενες ιχθυοκαλλιέργειες».

Η Εύα Δουζίνα, πρόεδρος του Ιδρύματος Rauch, δήλωσε στο Solomon: «Η πραγματικότητα της ιχθυοκαλλιέργειας ανοιχτών κλωβών είναι ότι το κόστος της για  το περιβάλλον είναι πολύ μεγαλύτερο από οποιοδήποτε όφελος για τις κοινότητες, ειδικά για εκείνες που εξαρτώνται από τη φύση για τον τουρισμό, όπως ο Πόρος».

Ενδιαφέρον παρουσιάζει πως, σύμφωνα με τις προβλέψεις του χωροταξικού βάσει του οποίου θεσπίζεται η ΠΟΑΥ Πόρου, η ανεπτυγμένη τουριστική δραστηριότητα στο νησί φέρεται να αποτρέπει την ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 7 του χωροταξικού αναφέρεται:

«Η χωροθέτηση νέων μονάδων θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας πρέπει να αποφεύγεται στις περιοχές που χαρακτηρίζονται ως ανεπτυγμένες τουριστικά ή παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη θαλάσσιου τουρισμού».

Νέα δημοτική αρχή

Από τις παραμονές των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2014 ήδη, όταν ο ίδιος ήταν επικεφαλής της μειοψηφίας στο νησί αλλά και της πανελλήνιας συντονιστικής επιτροπής δήμων και φορέων ενάντια στο ειδικό χωροταξικό των ιχθυοκαλλιεργειών, ο απερχόμενος δήμαρχος Πόρου, Γιάννης Δημητριάδης, είχε λάβη σαφή θέση απέναντι στην επέκταση της δραστηριότητας των ιχθυοκαλλιεργειών.

Πριν τον πρώτο γύρο των εθνικών εκλογών του Μαΐου, ο κ. Δημητριάδης βρέθηκε καλεσμένος σε τηλεοπτικές εκπομπές με αφορμή μία ανάρτηση που έκανε στα social media, καλώντας τους κατοίκους του Πόρου σε αποχή.

«Αυτό που άλλαξε ήταν ότι έπεσε ο προβολέας επάνω μας έστω και για μία ημέρα και αυτό το τόσο σοβαρό θέμα συζητήθηκε τόσο στον Πόρο, όσο και πανελλήνια», σχολίασε ο ίδιος στο OPEN για το κάλεσμά του. 

Στις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου, νέος δήμαρχος Πόρου αναδείχθηκε ο Γιώργος Κουτουζής με ποσοστό 55,74%. Ο κ. Κουτουζής εκλέγεται δημοτικός σύμβουλος από το 2014 και έχει υπηρετήσει ως αντιδήμαρχος για επτά έτη.

Μιλώντας στο Solomon, ο κ. Κουτουζής εξέφρασε την πρόθεση και της νέας δημοτικής Αρχής για λήψη πρωτοβουλιών κατά της ίδρυσης της ΠΟΑΥ. 

Η θέση της νέας δημοτικής Αρχής, ανέφερε ο κ. Κουτουζής, είναι κατά της επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών με την ΠΟΑΥ Πόρου, και «με την προοπτική να αποχωρήσουν και οι μονάδες που υπάρχουν ήδη».

More to read

Στήριξε την ανεξάρτητη δημοσιογραφία!

Η ερευνητική δημοσιογραφία απαιτεί χρόνο και πόρους που δεν διαθέτουμε πάντα. Για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να ελέγχουμε την εξουσία και να ασκούμε πίεση, χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας.