Στα αζήτητα για χρόνια το σχέδιο εκσυγχρονισμού μέτρων ασφαλείας σε χιλιάδες πλοία

Την αυστηροποίηση των μέτρων ασφαλείας στα πλοία της ακτοπλοΐας αλλά και στα τουριστικά σκάφη ενόψει και των εορτών του Πάσχα ζήτησε ο πρωθυπουργός, σε συνάντηση που είχε στον απόηχο της τραγωδίας στα Τέμπη την περασμένη Τρίτη, 7 Μαρτίου, με τον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννη Πλακιωτάκη, και τον αρχηγό του Λιμενικού Σώματος.

Πέρα όμως από την επικοινωνιακού τύπου συνάντηση, στα συρτάρια του υπουργείου Ναυτιλίας λιμνάζει για χρόνια προσχέδιο Προεδρικού Διατάγματος το οποίο θα εκσυγχρονίζει το θεσμικό πλαίσιο προστασίας επιβατών πλοίων, εισαγάγοντας ένα νέο Κανονισμό Σωστικών Μέσων των Πλοίων ο οποίος θα καλύπτε ένα εν δυνάμει επικίνδυνο κενό. 

Πρόκειται για ρύθμιση που αφορά έναν αριθμό αρκετών χιλιάδων πλοίων που ταξιδεύουν στις ελληνικές θάλασσες, κυρίως μεσαίου και μικρού μεγέθους. Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, γιοτ, μικρά φορτηγά γενικού φορτίου, υδροφόρες και αλιευτικά, αλλά και μικρά τουριστικά σκάφη που εκτελούν ημερήσιες περιηγητικές εκδρομές και ενδο-νησιωτικά δρομολόγια μεταφέροντας εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου κάθε τουριστική σεζόν.

Τα συγκεκριμένα πλοία εφοδιάζονται με Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης, μια διαδικασία επιτήρησης που δεν αφορά μεγάλα καράβια και επιβατηγά πλοία, τα οποία καλύπτονται από άλλες κοινοτικές ρυθμίσεις. Ο εν ισχύει κανονισμός, που θεωρείται από ανθρώπους που γνωρίζουν καλά το θέμα των σύγχρονων κανονισμών ασφαλείας απαρχαιωμένος, και σε ένα βαθμό μη εφαρμόσιμος, προέκυψε πριν 56 χρόνια από το Διάταγμα 36/1967, το οποίο υπογράφει ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος.

Τι προβλέπει το προσχέδιο του νέου Π.Δ.

Ουσιαστικά, πρόκειται για μια χρόνια ρυθμιστική ανεπάρκεια ενός καίριου κενού ασφαλείας, που αφορά ένα βασικό τομέα του κλάδου των μεταφορών στη χώρα. Θέμα το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής μετά την τραγωδία στα Τέμπη.

Μια εκδοχή του προσχεδίου του Π.Δ., την οποία είδε το Solomon, θα οδηγούσε σε αλλαγές και επικαιροποίηση του εξοπλισμού σωστικών μέσων, οδηγώντας στην αντικατάσταση παλαιών, φθηνότερων σωστικών μέσων, με σύγχρονα αλλά και πολύ πιο ακριβά. 

Για παράδειγμα, σύμφωνα με το προσχέδιο, θα πρέπει να «γίνει αντικατάσταση των υπαρχόντων ατομικών σωσιβίων ζωνών» όταν αυτές δεν συμμορφώνονται με τις σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές του διεθνούς κώδικα διασωστικών μέσων (LSA CODE), και για το σύνολό τους «να γίνει εφοδιασμός τους με συσκευές φωτισμού». 

Τα επιβατηγά πλοία «πρέπει να εφοδιάζονται με ατομικές σωσίβιες ζώνες κατάλληλες για υπέρβαρους και για βρέφη», αναφέρεται. Επίσης, προβλέπονται αυστηρά χρονικά διαστήματα στα οποία τα σκάφη θα πρέπει να έχουν εκσυγχρονίσει τα σωστικά τους μέσα.

Στα συρτάρια του υπουργείου Ναυτιλίας

Η προεργασία για το σχέδιο του νέου κανονισμού ξεκίνησε αρχές του 2018. Έφτασε μέχρι και στο προσχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος, χωρίς η διαδικασία να ολοκληρωθεί πριν από τις εκλογές του 2019. 

Μετά τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας και την ανάληψη καθηκόντων υπουργού Ναυτιλίας από τον Ιωάννη Πλακιωτάκη δεν υπήρξε περαιτέρω εξελιξη. 

Ωστώσο, αναγνωρίζοντας έμμεσα την ανεπάρκεια της υφιστάμενης ρύθμισης, τον Ιούλιο του 2022 εκδόθηκε Υπουργική Απόφαση η οποία προβλέπει ότι, αντί για τον εθνικό κανονισμό, τα σωστικά μέσα ενός σκάφους μπορούν να εναρμονίζονται με όσα προβλέπει η σχετική Ευρωπαϊκή οδηγία του 2014/90/ΕΕ, χωρίς ωστόσο από αυτή την απόφαση να προκύπτει κάποια υποχρεωτικότητα.

Στο θέμα επανήλθε με κοινοβουλευτικό ερώτημα ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ και τομεάρχης Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριος Σαντορινιός, τον Ιούλιο του 2022, ρωτώντας γιατί δεν αξιοποιήθηκε η προεργασία που είχε γίνει, σε ποιο στάδιο βρίσκεται το προεδρικό διάταγμα «και πότε αναμένεται να τεθεί σε ισχύ».

Ο υπουργός Ναυτιλίας απάντησε ένα μήνα μετά, Αύγουστο του 2022, λέγοντας ότι «μέσω των αρμοδίων Υπηρεσιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, προωθείται σχέδιο π.δ. Περί “Κανονισμού σωστικών μέσων των πλοίων” με το οποίο επικαιροποιούνται οι διατάξεις περί σωστικών μέσων των πλοίων».

Μέχρι και σήμερα δεν έχει παρουσιαστεί κάποιο νέο κείμενο Π.Δ. 

Το Solomon απευθύνθηκε στο υπουργείο ζητώντας να μάθει σε ποια φάση βρίσκεται η προετοιμασία του νέου Π.Δ., αλλά μέχρι την στιγμή της δημοσίευσης δεν είχε λάβει απάντηση.